Πέμπτη 1 Ιανουαρίου 2004

Χοροί Μακεδονίας

Εισαγωγικά - Μακεδονία - Θράκη - Ήπειρος - Θεσσαλία - Στερεά Ελλάδα - Πελοπόννησος - Νησιά Αιγαίου - Νησιά Ιονίου - Μικρά Ασία - τοπικές ενδυμασίες

Κάντε κλικ στο εικονίδιο του Youtube όπου υπάρχει για να δείτε τον χορό από το χορευτικό μας.
-------------------------
Ράικο

Χορεύεται στις περισσότερες περιοχές της Μακεδονίας από άνδρες και γυναίκες με λαβή των χεριών από τις παλάμες, με τα χέρια τεντωμένα κάτω. Ο χορός αποτελείται από 12 βήματα που εκτελούνται στην αρχή στρωτά και στη συνέχεια πηδηχτά και με περισσότερες κινήσεις σε κάθε βήμα. Τα 8 βήματα του χορού γίνονται προς τη φορά και τα υπόλοιπα 4, αντίθετα από τη φορά
-------------------------
Καστοριανός

Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες στη Μακεδονία, και κυρίως στην περιοχή της Καστοριάς από όπου και το όνομά του, με λαβή των χεριών από τις παλάμες και με το τραγούδι «Πηνελόπη Καρανά ποια θα κάνεις πεθερά;». Αρχική θέση είναι η προσοχή και μουσικό μέτρο τα 2/4. Ο χορός αποτελείται από 3 μέρη.
-------------------------
Γερακίνα

Γυναικείος χορός που χορεύεται στη Νιγρίτα Σερρών. Την ονομασία του οφείλει στα λόγια του τραγουδιού που αναφέρονται σε μια όμορφη νέα, τη Γερακίνα. Σύμφωνα με την παράδοση η Γερακίνα, προσπαθώντας να αντλήσει νερό από ένα πηγάδι, έπεσε μέσα και δεν κατάφερε να σωθεί παρά τις προσπάθειες του αγαπημένου της. Η ιστορία έγινε θρύλος και με τον καιρό εξελίχθηκε σε έναν από τους καλύτερους χορούς.
-------------------------
Λεβέντικος ή "Πουστσένο"

Χορός στην περιοχή Φλώρινας. Λέγεται και: Αμολυτή Γκάιντα, Λυτός, Πούσνοτο, Πουστένο. Το Πουστσαίνο είναι το Λυτό ή Αμολυτό. Είναι κυκλικός χορός και χορεύεται από άνδρες και γυναίκες μα λαβή από τον καρπό. Τα βήματα είναι 12 ή 15 και ολοκληρώνονται σε 3 μουσικά μέτρα
-------------------------
Ζάραμο (Φλώρινας)

-------------------------
Μακεδονία ξακουστή

Ονομάζεται και «Μακεδονικός χορός», και είναι ο χορός που τα παλιότερα χρόνια, για λόγους «εθνικούς» χορεύονταν υποχρεωτικά απ όλους τους μαθητές των δημοτικών σχολείων. Είναι μικτός κυκλικός χορός.
-------------------------
Ακριτικός ή Μπουφιώτικος

Γρήγορος χορός της Δ. Μακεδονίας που χορεύεται από άνδρες και γυναίκες. Η ονομασία του
προέρχεται από το χωριό Ακρίτα ή Μπούφι του Ν. Φλώρινας απ όπου προέρχεται.
-------------------------
Μακεδονικός κλέφτικος

Είναι ένας από τους ωραιότερους Μακεδονικούς χορούς, που χορεύεται κυρίως στην περιοχή του Γιδά.
-------------------------
Συρτός Μακεδονίας (Καπουτζήδων)

Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες στην Πυλαία ή Καπουτζήδα της Θεσσαλονίκης, με λαβή των χεριών από τις παλάμες. Αρχική θέση είναι η προσοχή. Το μουσικό μέτρο του χορού είναι τα 2/4. Ο χορός αποτελείται από 12 βήματα.
-------------------------
Ο Νικολός

Χορεύεται κυρίως από γυναίκες στην περιοχή της Σιάτιστας. Μόλις αρχίσει ο χορός, οι χορεύτριες γυρίζουν προς τη φορά και με το δεξί χέρι πιάνουν τον αριστερό ώμο της προηγούμενης χορεύτριας, ενώ με το αριστερό πιάνουν το δεξί χέρι της επόμενης που στηρίζεται κι αυτό με την παλάμη στον αριστερό ώμο. Ο χορός αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο γίνονται 30 βήματα (5?6) με τη λαβή που προαναφέρθηκε και χορεύεται σε κύκλο. Μπορούν όμως να γίνουν τα 15 βήματα προς τη φορά του χορού και τα υπόλοιπα αντίθετα από τη φορά. Το δεύτερο μέρος εκτελείται με μέτωπο προς το κέντρο του κύκλου και γίνονται δύο δωδεκάρια.. Το πρώτο αρχίζει με το δεξί πόδι και το δεύτερο με το αριστερό, ενώ η λαβή των χεριών είναι από τις παλάμες με τους αγκώνες τεντωμένους, με μικρή κίνηση μπροστά-πίσω στα πρώτα 8 βήματα και στα δύο δωδεκάρια.
-------------------------
Η Σταμούλω ή Στάνκαινα

Μικτός, γυναικείος και αντρικός χορός, που χορεύεται στην περιοχή της Αριδαίας. Κυρίως γαμήλιος χορός που χορεύεται από τους νιόπαντρους και τους συμπεθέρους. Μπροστά χορεύουν οι άνδρες και ακολουθούν οι γυναίκες. Όπως πάρα πολλοί μακεδονικοί χοροί είναι διμερής χορός που αποτελείται από ένα αργό και ένα γρήγορο μέρος. Το αργό αποτελείται από 9 βήματα και η λαβή είναι από τους ώμους. Στο γρήγορο μέρος η λαβή αλλάζει και οι χορευτές πιάνονται από τις παλάμες με τους
-------------------------
Ομορφούλα

Μικτός κυκλικός χορός. Χορεύεται σε ανοικτό κύκλο, με λαβή από τους καρπούς, με τεντωμένους τους αγκώνες. Ο χορός είναι πηδηχτός και γρήγορος.
-------------------------
Μπεράτικος, ή γεροντικός ή στάρτσκο

Χορεύεται κυρίως από γέροντες στα Αλώνια της Φλώρινας. Είναι μεγαλοπρεπής και βαρύς χορός. Η λαβή είναι από τις παλάμες και με λυγισμένους τους αγκώνες. Τα βήματα είναι 12 τα οποία χωρίζονται σε τρία τεσσάρια.
-------------------------
Τα αρραβωνιάσματα ή μπουγατσάς, ή διπλός

Μακεδονικός χορός που χορεύεται συνήθως στην περιοχή της Φλώρινας από άνδρες και γυναίκες. Χορεύεται σε ζευγάρια με λαβή από τις παλάμες και λυγισμένους τους αγκώνες και ελεύθερα μετ α χέρια στη μεσολαβή η γυναίκες, ενώ οι άνδρες σε αρμονική αντιμετάθεση. Τα βήματα του χορού είναι 8, τα οποία γίνονται εναλλάξ, αρχίζοντας μια φορά με το δεξί πόδι και μια φορά με το αριστερό.
-------------------------
Συμπεθέρα

Είναι γυναικείος χορός που χορεύεται σ? ανοικτό κύκλο. Γρήγορος πηδηχτός και ζωηρός γαμήλιος χορός που χορεύουν οι συμπεθέρες πριν πάνε από το σπίτι της νύφης στο σπίτι του γαμπρού, πριν τη στέψη. Η λαβή των χεριών είναι από τους καρπούς με τεντωμένους τους αγκώνες. Ο χορός αποτελείται από 16 βήματα και χωρίζεται σε τρία μέρη: Το πρώτο μέρος είναι το δεύτερο μέρος της «Ομορφούλας» (κινήσεις 5-8) ενώ το δεύτερο μέρος της «Συμπεθέρας» είναι το τρίτο της
-------------------------
Παρτάλος

Ο χορός αυτός είναι ένας ανδρικός χορός που χορεύται κυρίως στην Πυλαία (Καπουτζήδα) της Θεσσαλονίκης. Την ονομασία του την οφείλει μάλλον σε κάποια όμορφη γυναίκα που φορούσε παρτάλια, δηλαδή κουρελιασμένα ρούχα. Γι αυτό και ο χορός λέγεται και «της Παρτάλως.». Η λαβή των χεριών είναι από τις παλάμες με λυγισμένους τους αγκώνες ή από τους ώμους. Ο χορός αποτελείται από έξι πηδηχτά βήματα πάων στα οποία γίνονται διάφορες φιγούρες. Ανά 4 εξάρια σύμφωνα με τη μουσική αλλάζουμε και φιγούρα. Το μέτωπο του χορού είναι σχεδόν πάντα προς το κέντρο.
-------------------------
Γκάιντα

Χορεύεται με μικρές παραλλαγές σε όλη την Μακεδονία και κυρίως στη Φλώρινα, στα χωριά του Ρουμουλκιού (κάμπος Γιαννιτσών) και στη Νάουσα. Η ονομασία του χορού οφείλεται μάλλον στο μουσικό όργανο που συνοδεύει το χορό. Είναι αντρικός χορός και αποτελείται από δύο μέρη: το αργό και το γρήγορο. Στο γρήγορο μέρος ο πρωτοχορευτής εκτελεί φιγούρες και μπορεί να κατευθύνει τον κύκλο σε διάφορους σχηματισμούς.
-------------------------
Νιζάμικος

Είναι ανδρικός χορός της Νάουσας και χορεύεται με λαβή των χεριών από τις παλάμες με λυγισμένους τους αγώνες. Η ονομασία του οφείλεται στους Νιζάμηδες, Τούρκους οπλισμένους φοροεισπράκτορες τους οποίους οι Ναουσαίοι προσπαθούσαν να εξευμενίσουν με το χορό αυτό και να γλιτώοουν το χαράτσι. Ο Νιζάμικος χορεύεται κάθε χρόνο στο καρναβάλι της Νάουσας με την ονομασία «Μπούλες και Γενίτσαροι».
-------------------------
T άστριν κι του φεγγαράκι

Γυναικείος χορός που χορεύεται στην περιοχή του Δρυμού και της Ασσήρου Θεσσαλονίκης. Κυκλικός χορός με λαβή από τους καρπούς με λυγισμένους τους αγκώνες. Ο χορός αποτελείται από τρία μέρη.
-------------------------
O καγκελευτός

Χορεύεται στην Ιερισσό της Χαλκιδικής, από άνδρες και γυναίκες και αναπαριστά την σφαγή πάων από 400 κατοίκων από τους Τούρκους. Εξαιτίας της προσπάθειας των κατοίκων της Ιερισσού, να επαναστατήσουν οι Τούρκοι τους μετέφεραν όλους στην τοποθεσία «Μαύρο Αλώνι» και βάζοντάς τους να σχηματίσουν μια αλυσίδα χορού τους αποκεφάλισαν. Για να τιμήσουν τους νεκρούς οι κάτοικοι της Ιερισσού, χορεύουν μια φορά το χρόνο την τρίτη μέρα του Πάσχα, στην τοποθεσία εκείνη τον «καγκελευτό». Η λαβή του χορού είναι αγκαζέ με το δεξί χέρι ενός χορευτή κάτω από το αριστερό χέρι του προηγούμενου και τα δάχτυλα μπλεγμένα. Χορεύεται σε σχήμα σαλίγκαρου και όταν φθάσει ο πρώτος το κέντρο, τότε σχηματίζουν μια αψίδα μαζί με το δεύτερο σηκώνοντας τα χέρια τους σε αψίδα, απ? όπου περνούν οι υπόλοιποι από κάτω.
-------------------------
Ανοιξε Ελένη την πόρτα

Ερωτικός χορός που χορεύεται από κοπέλες σε γάμους και πανηγύρια. και με τον τρόπο αυτό οι κοπέλες προκαλούσαν το ενδιαφέρον των νέων. Το όνομά του προέρχεται από το ομώνυμο τραγούδι. Ο χορός έχει δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αποτελείται από έξι και δέκα βήματα και είναι αργό, ενώ το δεύτερο αποτελείται από έξι βήματα και είναι γρήγορο. Στο πρώτο μέρος ξεκινούν να χορεύουν οι γυναίκες, μπαίνουν και οι άνδρες και στο δεύτερο βγαίνουν οι γυναίκες. Η λαβή του χορού είναι από τους ώμους.
-------------------------
Μακρυνίτσα

Γυναικείος χορός που χορεύεται ιδιαίτερα στη Νάουσα, κατά τη διάρκεια της Αποκριάς. Είναι από τους λίγους πένθιμους χορούς, αφού είναι συνδεδεμένος με τον χαλασμό της Νάουσας το 1822 και την τραγική θυσία των γυναικών που έπεσαν στα νερά της Αραπίτσας για να γλιτώσουν από την Τούρκικη αιχμαλωσία. Η λαβή των χεριών γίνεται από τις παλάμες με λυγισμένους τους αγκώνες και βρίσκονται κοντά η μία χορεύτρια με την άλλη. Το μέτωπο του χορού είναι πάνα προς τη φορά.
-------------------------
Σύρε-σύρε

Γυναικείος διμερής χορός. Το πρώτο μέρος χορεύεται με λαβή από τις παλάμες, χαμηλά και έχει 8 βήματα που εκτελούνται δύο φορές προς τη φορά. Το δεύτερο μέρος χορεύεται με μέτωπο προς το κέντρο του κύκλου, με λαβή των χεριών από τις παλάμες καιλυγισμένα στους αγκώνες και γίνονται 8 βήματα επιτόπου.
-------------------------
Τρίτα πάτα

Χορεύεται στην περιοχή της Αριδαίας, Νάουσας και Έδεσσας. Είναι κυκλικός ανδρικός χορός, με λαβή από τους ώμους. Στο χορό γίνονται διάφορα σχέδια. Ο πρωτοχορευτής αυτοσχεδιάζει και εκτελεί βαθιά καθίσματα και στροφές.
-------------------------
Έντεκα

Χορός της Δ. Μακεδονίας που χορεύεται κυρίως στο ν. Κοζάνης. Για την ονομασία του υπάρχει η ακόλουθη εκδοχή: Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι επέβαλαν απαγόρευση στις μετακινήσεις από τις 11 το βράδυ και μετά. Οι Έλληνες φεύγοντας από τα καφενεία και διαλύοντας τις παρέες τους, αυτή την ώρα χόρευαν αυτόν τον χορό, που τον ονόμασαν «έντεκα». Λέγεται και «Σκόρπιος», γιατί μπορεί να χορευτεί και χωρίς διάταξη στο χώρο, σκόρπια.
-------------------------
Πατρούνινο ή Πετρούνα ή Πατρώνα ή Πατρούλα

Χορός που σε μερικά χωριά χορεύεται κατά τη διάρκεια του εθίμου «Ρουγκάτσια». Η λαβή είναι από τις παλάμες, με λυγισμένους τους αγκώνες και αποτελείται από 9 βήματα που τα μετράμε σε τρία τριάρια.
-------------------------
Συρτός Ανω Ορεινής Σερρών

Χορός της περιοχής Ανω Ορεινής Σερρών απ όπου πήρε και το όνομά του.
-------------------------
Κόρη Ελένη ή Έλενο Μόμε

Γρήγορος, ζωηρός και πηδηχτός χορός, που χορεύται εκτός από την Ανατολική και στην Κεντρική Μακεδονία, με χαρακτηριστικά διπλά βήματα, από άνδρες και γυναίκες.
-------------------------
Παρδαλά τσουράπια

Κι αυτός ο χορός συναντάται εκτός από την Ανατολική και στην Κεντρική Μακεδονία. και χορεύεται από άνδρες και γυναίκες. Την ονομασία του οφείλει σ ένα είδος υποδήματος που φοράνε σ ολόκληρη την ορεινή Μακεδονία, τα λεγόμενα τσουράπια. Η λαβή είναι από τις παλάμες, με λυγισμένους τους αγκώνες, ή και με τεντωμένους κάτω. Τα 12 βήματα του χορού, χορεύονται οκτώ προς τη φορά και 4 αντίθετα, δίνοντας έμφαση στο 7ο και 8ο βήμα, καθώς και στο 11ο και 13ο, στην κίνηση των πελμάτων..
-------------------------
Χορός της Σαμαρίνας

Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες στα χωριά της περιοχής Πίνδου, Ηπείρου, Θεσσαλίας και Δυτικής Μακεδονίας, με λαβή των χεριών από τις παλάμες. Είναι όμως Εθνικός χορός της Σαμαρίνας. Χορεύεται όπως ακριβώς ο Συρτός στα τρία, με το τραγούδι «Παιδιά από την Σαμαρίνα». Αρχική θέση είναι η προσοχή και μουσικό μέτρο τα 2/4.
-------------------------